در این روش اولین عضو نمونه، به طریقی انتخاب می‌شود که بیشترین ارتباط را با موضوع مورد تحقیق دارد. از طریق ارتباط این عضو با اعضای دیگر جامعه آماری، امکان دسترسی به سایر نمونه‌ها میسر می‌شود. به این ترتیب اعضای نمونه حاصل شده، مانند یک شبکه اجتماعی به یکدیگر پیوند داشته و می‌توانند بیشترین اطلاعات را در مورد موضوع تحقیق و شناخت پدیده مورد نظر در اختیار محقق قرار دهند.
- محض نمونه: در ادبیات شفاهی گرگان، واژه ی ( ( نمونه ) ) به معنی ( ( تحفه ی اندک و ناقابل ) ) نیز به کار میرود؛ چنانکه وقتی کسی چیزی را به دیگری میدهد، در بیان ناقابل بودن آن میگوید �محض نمونه این چیز را به تو دادم�.
زمانی پژوهشگر می‌تواند یافته‌های مطالعه خود را به جامعه هدف تعمیم دهد که نمونه مورد مطالعه، معرف و یا نماینده جامعه مورد مطالعه باشد.
اگر نمونه به خوبی نتواند ویژگی‌های جامعه را در برگیرد استفاده از بهترین روش آماری نیز فاقد وجهات لازم برای استناد می‌باشد.
در این مطلب به بررسی روش های نمونه گیری تصادفی و غیرتصادفی پرداخته و شیوه‌های آنها را بررسی می‌کنیم.
در ادامه نمونه گیری حتی اگر به نمونه هایی از مردان برخوردید که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند از آنها صرف نظر می نمایید چون شما سهمیه مردان را جمع آوری کرده اید. نمونه گیری سهمیه ای نامتناسب تا حدودی محدودیت کمتری دارد. در این روش محقق حداقل تعداد واحدهای نمونه را که در هر گروه می خواهد، مشخص می نماید. در این روش دیگر تناسب مشخصات و ویژگی هایی که در بالا ذکر گردید وجود ندارد. اگر نسبت جنسیت ۶۰ به ۴۰ باشد در روش نامتناسب شاید محقق بخواهد ۵۰ مرد و ۵۰ زن را انتخاب نماید و به نسبت متغیر مورد نظر در جامعه کاری نداشته باشد. در این روش در واقع نوع غیر احتمالی از روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده به حساب می‌آید و در واقع معمولا برای اطمینان از اینکه گروه های کوچکتر به اندازه کافی در نمونه در نظر گرفته شده اند مناسب می‌باشد.
(نَ یا نُ نِ ) (اِ. ) ۱ - مثل ، مانند. ۲ - مقدار کمی از چیزی که به کسی نشان دهند. ۳ - سرمشق ، الگو.
ولی اگر توزیع جامعه آماری از لحاظ نسبت زن و مرد نیز در انتخاب نمونه تصادفی دخیل باشد، بهتر می‌توان نمونه را انتخاب کرد و به نتایج حاصل از تحقیق اعتماد بیشتری داشت.
در این روش احتمال انتخاب افراد در طبقات مختلف متفاوت است ولی احتمال انتخاب افراد هم طبقه با هم مساوی است. نسبت نمونه گیری در کلیه طبقات با نسبت نمونه گیری در کل جامعه یکسان و برابر است. بنابراین تعداد نمونه در هر طبقه متناسب با بزرگی آن طبقه است.
مثال: برای انتخاب نمونه ۱۰۰ تایی از ۱۰۰۰ کارگر به شیوه زیر عمل می‌نماییم.
در نمونه‌گیری احتمالی، انتخاب نمونه‌ها به‌طور تصادفی و بر اساس شانس انجام می‌شود و نمونه سوال مقدمات مکانیک حرکت انسان هر عضو جامعه احتمال مساوی برای انتخاب شدن دارد.
برای انتخاب نمونه از جامعه آماری ممکن است تهیه یک لیست از اعضای جامعه مناسب باشد. البته به شرطی که قادر به تهیه چنین لیستی باشیم.
به قول فروید، پس از مدتی فهمیدم، از آن گروهی محسوب می‌شوم که مزاحم خواب دیگران می‌شوم.